Poumié-bouissaren
Malus sylvestris
Rosaceae
Àutri noum : Poumié-fèr, Poumastre.
Noms en français : Pommier sauvage, Boquettier.
Descripcioun :Lou poumié-bouissaren es un aubre à port redoun que trachis dins li bos fres. Se recounèis à si petalo blanco tenchado de roso dessouto, sis antèro jaunasso, si fueio fino, larjo e dentado (emé 3 à 7 paréu de nèrvi - 7 à 15 pèr li perié) à sa rusclo mai lisco e subretout à si poumo sènso granelage peirous.
Usanço :Sèr souvèn pèr èstre ensarta emé de poumié doumesti. Li poumo bouissarenco podon èstre acampado pèr la counfituro e la jalarèio ; li flour soun manjadisso (dins l'ensalado) e bono contro lou tussi. Li pèu di poumo e li fueio soun diuretico, tounico e bono contro lou mau d'os.
Port : Aubre
Taio : 3 à 15 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Malus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Bos fres
- Baragno
- Bartas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Malus sylvestris Mill., 1768
Lavanèso
Galega officinalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso.
Noms en français : Galéga officinal, Rue-de-chèvre.
Descripcioun :La lavanèso nous vèn d'Éuropo dóu levant e d'Asìo mounte trachis naturalamen. Eici s'atrovo, raramen, en ribo d'aigo e dins li prado umido. Sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu clar e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr lou bestiàri quouro es en flour e un cop seco : 100 g de lavanèso seco douno la mort pèr la fedo que pòu pu alena. Fai pissa, abeissa la glicemìo e èi peréu galatougèno. Li flour seco se prènon en tisano, pamens mèfi que n'en fau pas trop metre.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Sud-Èst
Ref. sc. : Galega officinalis L., 1753